Tuy nhiên việc giao đất cho những người không sinh sống trên thực địa không được chính quyền công khai. Đến khi một số người đưa sổ đỏ ra đòi đất thì người dân ở đây mới biết đất được cấp đang có người ở.
Anh Nguyễn Văn Hiền (39 tuổi) - một người dân sinh sống tại khu đất kho vật tư cũ (gọi tắt là khu K, nằm ở trung tâm huyện Côn Đảo, đối diện với chợ Côn Đảo) - cho biết, anh đến khu này thuê nhà sinh sống từ năm 1997.
Đến năm 2001, anh Hiền có khai phá, cải tạo một phần đất trống nằm sát bên dãy nhà mình thuê để dựng nhà và trồng rau, nuôi gà.
Đến năm 2005, anh Hiền mấy lần làm đơn xin được hợp thức hóa mảnh đất diện tích 75m2 và mảnh vườn hơn 300m2 thì được chính quyền trả lời bằng miệng rằng 'đây là khu đất đã được quy hoạch làm khu thương mại cao cấp'.
Bất ngờ, đầu năm nay có người đến đo vẽ trên mảnh đất anh Hiền đang sinh sống và nói đo vẽ cho một người làm ở cảng Bến Đầm (Côn Đảo). Sau khi dò hỏi thông tin, anh Hiền mới vỡ lẽ mảnh đất vườn của anh đã được cấp cho hai cán bộ của Côn Đảo.
Còn chị Đậu Thị Thu Hương thì cho biết chị đến khu K sinh sống từ năm 1991. Đến năm 1994 cán bộ huyện yêu cầu chị làm đơn xin hóa giá nhà và chị đã nộp hồ sơ nhưng đến nay chưa được huyện giải quyết.
Bà Nguyễn Tuyết Nga - mua nhà đất trong khu K của bà Trương Thị Bảy (có quyết định cấp nhà trong khu tập thể từ năm 1990) cho biết bà cũng chưa được hợp thức hóa...
Một góc khu đất K tại huyện Côn Đảo, Bà Rịa. Ảnh: Đ.Hà
Theo tìm hiểu của PV, khu đất này trước kia là kho vật tư của chế độ cũ để lại, trong đó có một dãy nhà tập thể. Khi Côn Đảo còn thưa thớt dân cư, một số cán bộ, công chức và người dân đã về đây ở và cải tạo đất trống xung quanh khu nhà tập thể để dựng nhà tạm sinh sống, trồng dừa, nuôi gà, vịt.
Cuối năm 2016 đầu năm 2017, nhiều hộ dân đang sinh sống ở khu K mới chính thức phát hiện mảnh đất mà họ đang sinh sống được chính quyền Côn Đảo cấp cho người khác khi những người này đến đưa ra sổ đỏ và đòi đất.
Như vậy, trong khi hàng chục hộ dân sinh sống ổn định, lâu dài trong khu K không được hợp thức hóa quyền sử dụng đất thì từ năm 2004-2008, UBND huyện Côn Đảo đã chia lô khu K thành 28 lô đất trên giấy và cấp sổ đỏ cho 22 người khác, mỗi lô có diện tích từ 200 đến hơn 300m2. Điều đáng nói là những người được giao đất không phải là những người đang sinh sống tại thực địa.
Đáng chú ý, năm 2005 khi nghe thông tin khu K được chia lô cấp cho người khác, người dân sống trên khu đất này đã làm đơn kiến nghị được cấp đất, tái định cư tại chỗ nhưng không được giải quyết và chỉ nhận được phản hồi bằng miệng là “đất chưa cấp cho ai”, “bằng chứng đâu?”...
Đến năm 2014, các hộ dân vẫn tiếp tục kiến nghị được ưu tiên cấp đất tái định cư nếu huyện giải tỏa khu K nhưng một lần nữa kiến nghị của họ lại không được trả lời.
Theo tìm hiểu của PV, gần như toàn bộ 30 hộ dân đang sinh sống trong khu K đều thường trú, lưu trú vào thời điểm trước khi khu đất này được chính quyền chia lô, cấp sổ đỏ cho 22 người khác.
Trao đổi với PV báo Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Văn Dũng - phó chủ tịch UBND huyện Côn Đảo - thừa nhận đến tháng 10/2014, huyện mới chính thức phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và san lấp mặt bằng, phân lô cắm mốc khu K.
Tuy nhiên, từ đó đến nay, do quy hoạch chi tiết và kế hoạch sử dụng đất chưa được duyệt nên dự án hiện vẫn chưa có thông báo thu hồi đất. UBND huyện đã giao dự án này cho Phòng tài nguyên - môi trường làm chủ đầu tư.
Ông Võ Thái Hòa, trưởng Phòng tài nguyên - môi trường huyện Côn Đảo, cũng thừa nhận việc chưa triển khai các thủ tục theo quy định để làm dự án mà đã cấp đất là sai. Do sai nên năm 2014 huyện có dự án trên để “sửa sai”.
Ông Nguyễn Văn Dũng nói: “Đúng ra là vào thời điểm đó (tức thời gian cấp sổ đỏ cho 22 người khác - PV) phải giải tỏa trắng”.
Cả ông Nguyễn Văn Dũng và ông Võ Thái Hòa đều nói rằng khi làm dự án sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể đối với 30 hộ dân đang sinh sống trong khu K, đồng thời sẽ minh bạch hóa, công khai cho người dân.
Ông Dũng còn cho biết thêm, theo quy định mới, các hộ dân ở khu K hiện tại dù không có giấy tờ về đất nhưng vẫn sẽ được xem xét, tùy theo thời gian lưu trú trên đất.