Thông tin này được nêu ra tại tọa đàm “Thiên nga đen” Brexit và ứng xử của Việt Nam được tổ chức chiều 28/6.
Ông Huỳnh Thế Du, Giám đốc Đào tạo Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright cho biết việc Anh tách ra khỏi EU (Brexit) đã có những ảnh hưởng rất lớn cho nước Anh và kinh tế toàn cầu.
Về dài hạn, giới phân tích cho rằng, nước Anh sẽ mất nhiều hơn được khi ra khỏi khối EU.
Điều nhận thấy ngay khi kết thúc ngày 24/6, thị trường chứng khoán London với chỉ số FTSE đã giảm điểm mạnh 3,2% (có lúc giảm tới 9%), đồng bảng Anh (GBP) đã mất giá chỉ còn 1,34 USD/GBP và sẽ còn yếu đi, nước Anh mất vị thế trung tâm tài chính của khu vực, … vì Anh đang là nền kinh tế cung cấp dịch vụ cho toàn cầu, khi tách khỏi EU, vai trò và khả năng của Anh sẽ giảm đi.
Việc Anh tách ra khỏi EU đã có những ảnh hưởng rất lớn cho nước Anh và kinh tế toàn cầu
“Sau hiện tượng Brexit cho thấy sự ảnh hưởng của tâm lý đám đông rất khủng khiếp. Thực tế đã cho thấy nước Anh với trình độ dân trí không phải thấp nhưng nhiều người dân Anh đã bỏ phiếu ủng hộ Brexit, khi kết quả là Anh rời khỏi EU thì họ lại sốc, họ cho rằng đó là điều không mong muốn?! Họ làm những việc phi lý trí, làm mà không nghĩ hết” TS. Huỳnh Thế Du nói.
Nói về hiện tượng Brexit, TS.Lê Đăng Doanh cho biết nó đã gây chấn động về mặt tài chính và tiền tệ trên thế giới. Người ta nói đến cuộc “tàn sát” của thị trường chứng khoán trên thế giới, số liệu cho thấy thị trường mất đi hơn 2.000 tỷ USD, đồng EU, Bảng Anh mất giá và các quỹ, chỉ số thị trường chứng khoán sụt giảm nghiêm trọng.
Theo các vị chuyên gia, Việt Nam không tránh khỏi tác động của Brexit, đặc biệt là đối với thị trường tài chính, chứng khoán và dòng vốn từ nước ngoài.
TS. Lê Đăng Doanh cho biết tổn thất của thị trường chứng khoán Việt Nam theo số liệu thống kê cho thấy đã mất hơn 1,1 tỷ USD. So với quy mô thị trường chứng khoán Việt Nam thì đây là mất mát khá nặng.
Dù bị ảnh hưởng, nhưng theo TS. Huỳnh Thế Du, Việt Nam có mối quan hệ kinh tế đa phương nên tác động không nghiêm trọng lắm. Còn vấn đề tỷ giá, tác động thương mại đến mất giá đồng tiền,… cần phải thời gian quan sát.
TS.Nguyễn Đức Hưởng, Phó Chủ tịch LienVietPostBank cũng cho rằng ảnh hưởng của Brexit đến thị trường tài chính, chứng khoán và cả dòng vốn chảy vào Việt Nam là lẽ thường tình và trước mắt chắc chắn sẽ xảy ra. Tuy nhiên, xét về lâu dài, sẽ không có ảnh hưởng lớn.
Ông Hưởng đưa ra lời khuyên cho các nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam nên chờ bắt đáy, không nên vội vàng đầu tư khi nước rút tức thời
.
Nói về tác động của Brexit đến thị trường chứng khoán, Bà Nguyễn Mai Phương, Giám đốc Chuyên môn Phân tích VNDirect cho biết, sau những thông tin được công bố, sự bất ổn đang lan ra toàn cầu. Thị trường ngay trong phiên sáng 24/6 giảm điểm mạnh, tuy nhiên ngay sau đó, thị trường đã có sự hồi phục ấn tượng. Hai phiên trở lại đây thị trường khá vững vàng.
Theo bà Phương, quan hệ thương mại của Anh với Việt Nam là không lớn, tỷ trọng xuất nhập khẩu chỉ chiếm 3 – 4% trong tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam, dòng vốn FDI từ Anh cũng không cao nên ở tầm vĩ mô chưa nhìn thấy ảnh hưởng rõ ràng với Việt Nam khi Anh rời EU.
Đối với các doanh nghiệp niêm yết giao dịch trên sàn chứng khoán, hoạt động của doanh nghiệp nội hầu như không bị ảnh hưởng, doanh nghiệp vay ngoại tệ (Yên Nhật, USD) có ảnh hưởng đôi chút, ngay trong phiên đầu tiên thì có một chút e dè về giá, nhưng đó chỉ là biến động ngắn hạn. Một số vay Euro cũng có biến động nhưng không rõ rệt.
Nhóm xuất khẩu lớn sang EU chủ yếu là dệt may và thủy sản. Tuy nhiên tỷ trọng xuất khẩu của họ sang thị trường Nhật, Mỹ, Á lớn hơn so với EU nên chưa bị ảnh hưởng.
“Đến hôm nay theo thống kê thị trường khá vững vàng, có vẻ cân bằng, chưa có sự tác động mang tính lan tỏa với thị trường từ khi Brexit diễn ra”, bà Phương cho hay.
Đồng tình với ý kiến của các chuyên gia, ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Giám đốc Phân tích và tư vấn đầu tư khách hàng cá nhân Công ty Chứng khoán SSI cho rằng, ảnh hưởng kinh tế trực tiếp của Brexit đối với kinh tế Việt Nam không đáng kể. Về thương mại, xuất khẩu của Việt Nam sang Anh chiếm 2,3% GDP, chỉ đứng sau Campuchia.
“Tôi không đồng tình với nhận định của một số báo chí quốc tế như Bloomberg cho rằng Việt Nam bị ảnh hưởng lớn từ Brexit”, ông Linh nhấn mạnh.
Theo ông Linh, lịch sử xuất khẩu sang Anh của Việt Nam cho thấy có quan hệ đối nghịch (negative correlation). Khi tăng trưởng Anh ở mức cao thì tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang EU lại ở mức thấp, và ngược lại. Do đó, không có sự tương quan lớn giữa tăng trưởng GDP của Anh và Việt Nam.
Mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam sang Anh là điện thoại. Hiện nay nước ta đang là cứ điểm sản xuất của Samsung, LG. Còn một số mặt hàng khác là thuỷ sản, giày dép. Đây là những mặt hàng bình thường, không phải xa xỉ phẩm nên sẽ không chịu ảnh hưởng của kinh tế Anh.
“Tác động từ Brexit lên thị trường chứng khoán mang yếu tố tâm lý nhiều hơn. Trước khi kết quả Brexit được công bố, VN Index đã lên đến 620-630 điểm và lình xình trong một thời gian dài. Khi có một sự kiện xấu như vậy, lợi dụng tâm lý này các nhà đầu tư bán mạnh, khiến thị trường giảm điểm”, ông Linh cho hay.
Còn theo TS.Võ Trí Thành, nền kinh tế Việt Nam có những mối quan hệ chặt chẽ với các nền kinh tế lớn, các thị trường lớn trên thế giới nên Việt Nam không tránh khỏi tác động của Brexit. Tuy nhiên, mức độ tác động tiếp theo phụ thuộc vào cách nhìn nhận và kỳ vọng của thị trường đối với sự kiện này.
“Tác động đến Việt Nam cũng phụ thuộc vào ứng xử của chính Việt Nam”, TS. Võ Trí Thành nói.
Chẳng hạn, liên quan đến thương mại, trước mắt có thể chịu ảnh hưởng bất lợi vì không ít đồng tiền của các đối tác thương mại của Việt Nam xuống giá so với đồng Việt Nam. Nhưng cũng cần thấy rằng trong trường hợp này, có một số đồng tiền lại lên giá như Yên Nhật, và điều này cũng tạo ra cơ hội ít nhiều để nâng sức cạnh tranh cho hàng hoá Việt Nam.
Về đầu tư, đầu tư trực tiếp của Anh vào Việt Nam có thể không quá lớn, nhưng đầu tư của các dòng vốn “đi qua nước Anh” vào Việt Nam là không nhỏ. Trước mắt việc thu hút dòng vốn này có thể gặp khó khăn, chững lại. Nhưng bên cạnh đó, các dòng vốn cũng lại đang đi tìm những nơi trú ẩn, đầu tư mới. Nếu Việt Nam thực sự là nền kinh tế với chính sách ngày càng đảm bảo kinh tế vĩ mô ổn định, môi trường đầu tư kinh doanh tốt lên, các nhà đầu tư có thể sẽ xem xét và quan tâm đến thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, chuyên gia Cấn Văn Lực lại có cái nhìn bi quan hơn của Brexit đối với Việt Nam.
Theo ông, việc Anh rời EU ảnh hưởng đáng kể đến kinh tế Việt Nam trước mắt và lâu dài. Báo cáo phân tích gần đây cho thấy, Việt Nam khó đạt mục tiêu 6,7 % mà chỉ ở mức 6,3% thôi.
Về trước mắt, chứng khoán và tỷ giá đều có những tác động nhất định. Về lâu dài, Brexit tác động đến nền kinh tế Việt Nam ở một số mặt như câu chuyện về thương mại, đầu tư. Mặc dù Việt Nam không chịu ảnh hưởng trực tiếp từ Anh nhưng chịu tác động từ EU vì EU đầu tư vào Việt Nam không nhỏ.
Brexit cũng sẽ có tác động đến thương mại đầu tư của Việt Nam. Bởi dòng chảy vốn đầu tư vào Việt Nam sẽ xoay dòng vào nơi an toàn hơn.
Tuy nhiên, ông Cấn Văn Lực cũng cho rằng Việt Nam vẫn có thể được hưởng lợi nếu cởi mở về chính sách hơn, đặc biệt nếu biết tận dụng hiệu ứng hội nhập đang rất rõ ràng.