Tư vấn luật đất đai

Chia tài sản thừa kế có yếu tố nước ngoài quy định thế nào?

04/01/2017

Hiện nay, anh em tôi muốn phân chia phần di sản cha mẹ để lại là quyền sở hữu một căn nhà tại quận 1 (Tp.HCM). Tuy nhiên, vì lý do không thỏa thuận được nên chúng tôi đã làm đơn yêu cầu tòa án quận giải quyết. Sau đó, Tòa án trả lời trường hợp của chúng tôi chưa thể được giải quyết được vì có yếu tố nước ngoài. Vậy nên tôi muốn hỏi di sản sẽ được phân chia ra sao?

Phạm Long Mỹ (quận 1, Tp.HCM)

Trả lời:

Các giao dịch dân sự về nhà ở (cho mượn, thuê, ở nhờ, đổi tặng, mua bán, quản lý nhà vắng chủ, thừa kế giữa cá nhân và cá nhân) được xác lập trước ngày 1/7/1991 mà có yếu tố nước ngoài, thì sẽ thực hiện theo Nghị quyết 1037 ngày 27/7/2006 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giao dịch dân sự về nhà ở được xác lập trước ngày 1/7/1991, trong đó có người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia. 

Khoản 2 Điều 676 Bộ Luật Dân sự quy định, tòa án sẽ phân chia theo nguyên tắc những người thừa kế cùng

hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Ảnh minh họa

Trong trường hợp của ông, vì xuất cảnh năm 1990, tức là trước thời điểm 1/7/1991 nên trường hợp của ông là một quan hệ hành chính giữa công dân và Nhà nước. Còn về giao dịch về nhà ở mà ở đây là quyền thừa kế đều được xác lập,  phát sinh sau thời điểm này vì cha của ông mất tháng 8/1991 còn mẹ của ông mất tháng 1/1994. Như vậy, quan hệ dân sự và quan hệ hành chính là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Do đó, tòa án đã trả lời ông chưa chính xác, ông có thể đề nghị tòa án xem xét lại.

Còn về việc thừa kế di sản trong trường hợp của ông, do không có di chúc nên sẽ thực hiện thừa kế theo pháp luật. Khoản 2 Điều 676 Bộ Luật Dân sự quy định, tòa án sẽ phân chia theo nguyên tắc những người thừa kế cùng hàng (4 anh em của ông) được hưởng phần di sản bằng nhau. Bên cạnh đó, tòa vẫn tôn trọng  các thỏa thuận khác liên quan đến di sản hoặc quyền từ chối nhận di sản giữa các đương sự nếu không trái đạo đức xã hội và pháp luật. Hơn nữa, khi phân chia có tính tới công lao đóng góp vào khối tài sản ấy hay sự  phụng dưỡng, chăm sóc người để lại di sản của các đương sự cho hợp tình, hợp lý.

Mặt khác, trường hợp của ông có yếu tố nước ngoài nên thẩm quyền giải quyết là TAND Tp.HCM.