Ngày 21/12 vừa qua, kết luận của tập thể lãnh đạo UBND TP. Hà Nội đã thống nhất chủ trương giao UBND quận Hoàn Kiếm làm chủ đầu tư tổ chức lập và thực hiện đầu tư xây dựng, cải tạo chỉnh trang khu vực quanh hồ Hoàn Kiếm.
Thành phố yêu cầu, việc khởi công xây dựng sẽ triển khai sau Tết âm lịch và phấn đấu hoàn thành xong trước ngày 30/4/2017. Dự án với 3 hạng mục chính bao gồm: Cải tạo, nâng cấp vỉa hè, đường dạo, thoát nước vườn hoa và duy tu phần kè hồ hỏng quanh hồ Hoàn Kiếm; chiếu sáng trang trí quanh hồ; cây xanh, cảnh quan quanh hồ bằng nguồn vốn ngân sách. Trong đó, hạng mục chiếu sáng trang trí quanh hồ Hoàn Kiếm do doanh nghiệp tài trợ kinh phí.
Trước đó UBND quận Hoàn Kiếm đã có báo cáo về việc tổ chức nghiên cứu, triển khai các dự án cải tạo, chỉnh trang xung quanh hồ Hoàn Kiếm. Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, ông Dương Đức Tuấn cho biết, hiện nay, khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm đang nghiên cứu và triển khai 4 dự án gồm: Cải tạo nâng cấp hè, đường dạo, thoát nước vườn hoa và duy tu phần kè hồ hỏng xung quanh hồ; Cải tạo chỉnh trang mặt đứng công trình trên các tuyến phố quanh hồ; Thiết kế cảnh quan xung quanh khu vực hồ; Chiếu sáng khu vực hồ. Cụ thể, với dự án cải tạo chỉnh trang mặt đứng công trình trên các tuyến phố quanh hồ Hoàn Kiếm, hiện đã triển khai giai đoạn 1 với 25 đơn vị, 54 công trình thuộc 93 hộ dân.
Tuy nhiên, việc triển khai gặp phải nhiều khó khăn do vừa tổ chức nghiên cứu, thiết kế, vừa tổ chức triển khai thi công trong một thời gian ngắn. Báo cáo nêu rõ: “Ngày 21/11 khởi công nhưng có nhiều ngày và đêm, khu vực hồ tổ chức tuyến phố. Việc tập kết nguyên vật liệu và thi công vừa khó khăn vừa phải bảo đảm an toàn, vệ sinh cho người đi bộ, không gian”.
Về việc hàng trăm mét vuông đá đã lát cùng nhiều hạng mục đã thi công nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long có bị dỡ bỏ hay không trong lần chỉnh trang này, đại diện UBND quận Hoàn Kiếm cho rằng, với dự án cải tạo, nâng cấp vỉa hè, đường dạo, đây là dự án được thực hiện vào năm 2010 để chào mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long, chỉ riêng việc thay đá lát bằng đá xanh cỡ lớn đã có vốn đầu tư lên tới 40 tỷ đồng.
Sau khi dự án này được triển khai đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều vì cho rằng loại đá thay thế dễ trơn trượt, gây nguy hiểm và có thể gây lãng phí nên đã phải tạm dừng. Phần lát vỉa hè bằng đá xanh trước đây sẽ không bóc lên để làm mới mà vẫn tiếp tục sử dụng.
ỉa hè hồ Gươm như chiếc áo vá với nhiều loại gạch, đá lát (Ảnh: Như Ý)
UBND quận Hoàn Kiếm cho rằng, việc đề xuất phương án cải tạo chỉnh trang khu vực hồ Hoàn Kiếm là cần thiết nhằm nâng cấp và hoàn thiện không gian quan trọng của Thủ đô và của cả nước. Cần phải cải tạo lại hạ tầng tại khu vực này vì nhiều hạng mục đã bị xuống cấp và thiếu đồng bộ.
Vị cán bộ nói: “Với việc cải tạo nâng cấp vỉa hè, đường dạo, thoát nước vườn hoa và duy tu phần kè hồ hỏng quanh hồ, UBND quận kiến nghị thành phố thực hiện dự án bằng nguồn vốn ngân sách theo cơ chế đặc thù vừa tổ chức thiết kế, vừa tiến hành thi công và hoàn tất thủ tục. Trước mắt, cho phép triển khai lát hè quanh hồ bằng loại đá chất lượng cao để hoàn thành vào 30/6/2017”.
Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, ông Phạm Tuấn Long cho biết, đây là khu vực đặc biệt quan trọng, nên việc cải tạo chỉnh trang sẽ được thực hiện theo đúng nguyên tắc bảo tồn. Màu sơn của các công trình cũng sẽ lấy ý kiến của cộng đồng, trực tiếp là các hộ dân sinh sống xung quanh khu vực và ý kiến của các nhà khoa học.
Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, KTS. Phạm Thanh Tùng cho rằng, hồ Hoàn Kiếm là di sản cấp quốc gia, với toàn bộ vườn hoa, đường dạo, cây xanh cảnh quan xung quanh hồ xác định thuộc vùng bảo vệ di sản. Do đó, các phương án cải tạo, chỉnh trang cần tránh những tác động làm biến đổi hiện trạng đang có.
Ông Tùng cũng cho biết, việc cải tạo cần nhìn nhận dưới góc độ khoa học và văn hóa. Việc cải tạo chỉnh trang khu vực hồ Hoàn Kiếm phải gồm các giải pháp tổng thể và đồng bộ về kiến trúc mặt đứng công trình, hạ tầng kỹ thuật, vỉa hè, đường dạo, chiếu sáng…, trong đó phải khôi phục tối đa kiến trúc gốc. ông Tùng phân tích: “Không chỉ lát lại vỉa hè, đường dạo mà ngay cả việc cải tạo công trình cũng cần nghiên cứu kỹ về màu sơn, hệ thống cửa, ban công để đảm bảo hài hòa với nét văn hóa đặc trưng. Tóm lại, như nhiều ý kiến đã đưa ra, việc cải tạo, chỉnh trang quanh hồ Hoàn Kiếm đừng nên quá tay mà tách khỏi nền tảng hay giá trị vốn có của nó”.