Hiện nay, ông bà tôi đã mất và cậu tôi muốn chiếm hết ngôi nhà. Tôi xin hỏi việc mẹ và dì tôi kí tên như vậy có được pháp luật chấp nhận không? Bây giờ nếu hai người đổi ý và muốn giành lại quyền thừa kế của mình đối với ngôi nhà thì có được pháp luật bảo vệ không? Mẹ và dì tôi liệu có được chia phần trong ngôi nhà đó không? Xin luật sư tư vấn giúp.
Thứ nhất: Việc từ chối nhận di sản
Theo như bạn trình bày thì văn bản mà mẹ và dì bạn đã kí nhận chính là văn bản từ chối nhận di sản thừa kế. Điều này theo quy định của Bộ luật Dân sự tại Điều 642 về việc từ chối nhận di sản. Cụ thể:
- Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản; đồng thời người từ chối phải báo cho người được giao nhiệm vụ phân chia di sản, những người thừa kế khác, UBND xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan công chứng nơi có địa điểm mở thừa kế về việc từ chối nhận di sản.
- Thời hạn từ chối nhận di sản là 6 tháng, tính từ ngày mở thừa kế. Nếu sau 6 tháng kể từ ngày mở thừa kế mà không có từ chối nhận di sản thì được coi là đồng ý nhận thừa kế.
Căn cứ theo quy định này thì việc từ chối nhận di sản thừa kế phải được lập thành văn bản và thực hiện sau thời điểm mở thừa kế. Trong đó, thời điểm mở thừa kế theo quy định tại khoản 1 điều 633 Bộ luật dân sự được hiểu là thời điểm người có tài sản chết.
Thời điểm ông bà bạn còn sống thì văn bản này sẽ không có hiệu lực pháp luật.
Ông bà ngoại trọng nam khinh nữ nên bắt mẹ và dì nhường nhà cho cậu. Ảnh minh họa
Thứ hai: Việc chia di sản thừa kế theo pháp luật
Đối với trường hợp này, ngôi nhà trên vẫn được chia theo pháp luật, theo đó, mẹ và dì bạn, cậu bạn sẽ là những người đồng thừa kế ngôi nhà đó, 3 người sẽ được hưởng những phần bằng nhau.
Theo quy định của Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật:
Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau:
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm có: Chồng, vợ, cha đẻ, mẹ đẻ, mẹ nuôi, cha nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm có: Ông nội, bà nội, bà ngoại, ông ngoại, anh, chị, em ruột của người chết và cháu ruột của người chết mà người chết là bà nội, ông nội, bà ngoại, ông ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm có: Cụ nội, cụ ngoại của người chết; chú ruột, bác ruột, cô ruột, cậu ruột, dì ruột của người chết và cháu ruột của người chết mà người chết là chú ruột, bác ruột, cô ruột, cậu ruột, dì ruột, chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội hoặc cụ ngoại.
Tất cả những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc đã chết.